نقش مته گردبر در صنعت سوراخکاری

مته گردبر یکی از ابزار های قابل استفاده برای سوراخ کاری هستند که قابلیت سوراخکاری بزرگ بر روی انواع مواد را دارا می باشند.

گردبرها اغلب دارای پیش مته یا همان مته گردبر می باشند که در هنگام کار با گردبر ابتدا سوراخی توسط مته گردبر ایجاد میشود که باعث تثبیت ابزار شده و مانع از لیز خوردن آن بر روی سطح مورد نظر می شود.

مته گردبرها و دنباله های آن دارای تنوع بسیار زیادی می باشند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت. این ابزارها نسبت به موادی (متریالی) که بر روی آن استفاده می‌شوند ساخته شده و در بازار های جهانی عرضه می شوند.

انواع مته گردبر

مته گردبر آهن

مته گردبر آهن یا کربن استیل ارزان ترین و رایج ترین گردبرهای ساخته شده هستند که قابلیت سوراخکاری بر روی چوب ، پلاستیک و آهن های بسیار نازک و صاف و نهایت عمق سوراخکاری این نوع مته گردبر 25 میلیمتر می باشد.

مته گردبر آهن بسیار منعطف می باشد ولی به دلیل گرم شدن بیش از حد در هنگام استفاده به سرعت صدمه می بیند. در ابزارسل این نوع در ست های 8 پارچه، 11 پارچه و 18 پارچه موجود می باشند.

مته گردبرآهن کبالت و HSS

نوع کبالت و HSS از رایج ترین و پرمصرف ترین نوع این ابزار می باشند که بدنه این نوع از کربن استیل با مقاومت بالا و دندانه های آن نیز از فولاد مقاوم ساخته شده اند که باعث انعطاف پذیری بالا و استحکام و عمر بالای ابزار میشود.

این نوع به دلیل شرایط ساخت و مواد استفاده شده در آنها میتوانند بر روی بازه بزرگی از مواد (متریال) اعم از فولاد، چدن، آلومینیوم، مس، چوب و پلاستیک استفاده کرد.

نهایت عمق سوراخکاری این دسته 30 میلیمتر می باشد. دنباله مته گردبرهای این نوع در دو دسته قرار می‌گیرند که به سایز آن بستگی دارد.

تفاوت مته گردبر کبالت و HSS

مته گردبرهای کبالت به دلیل استفاده شدن کبالت در آنها توانایی بهتری در سوراخ کاری فولاد و استیل را دارا است . مدل های کبالت در 2 در نوع 5 درصد کبالت و 8 درصد کبالت ساخته و عرضه میشوند.

مته گردبر سرالماس (TCT)

مته گردبرهای سرالماس با دندانه هایی از جنس تنگستن کارباید (الماس) به طور ویژه برای استفاده حرفه ای طراحی شده اند.

به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند:

سرالماس برای استیل و گردبر MDF

این نوع نسبت به نوع بتن تعداد بیشتری الماس دارد و همچنین الماس های آن مخصوص سوراخکاری استیل و استیل های سخت تا ضخامت 2 میلیمتر می باشند. همچنین دارای دنباله به همراه خود می باشند و در داخل بسته بندی خود یک مته ، یک فنر و یک آچار آلن جهت باز و بسته کردن دنباله موجود است.

مته گردبر بتن

گردبر بتن تعداد کمتری الماس و همچنین هیچ گونه شیاری در سطح ابزار ندارند. دنباله های مدل بتن در دو دسته اصلی دنباله چهارشیار و پنج شیار تقسیم می شوند که دارای طول های 30 و 40 سانت میباشند.

از مزایای این نوع می توان به کیفیت بسیار بالا و طول عمر بالای آنها اشاره کرد که در استفاده های صنعتی بسیار مقرون به صرفه میباشند.

گردبر شیشه یا سرامیک

گردبر شیشه

دندانه های نوع شیشه از پودر الماس پوشیده شده اند که به ابزار توانایی سوراخکاری بر روی شیشه ، سرامیک و پلاستیک های فشرده را می دهد .

در استفاده از نوع شیشه بر توصیه می شود که هر 20 ثانیه در سطحی که سوراخکاری انجام می شود از آب جهت سوراخکاری بهتر و همچنین خنک سازی ، استفاده کرد.

به طور معمول این نوع دارای مته جهت سوراخکاری ابتدایی نمی باشند و نهایت عمق سوراخکاری 30 میلیمتر می باشد.

 گردبر گرانیت

نوع گرانیت همانند شیشه در سطح دندانه های آن از پودر الماس استفاده شده ولی با این تفاوت که در مدل گرانیت بر تراکم آن بیشتر بوده و نوع شیار های آن بسیار مناسب جهت سوراخکاری بر روی سنگ های گرانیت می باشد.

نهایت عمق سوراخکاری 30 میلیمتر بوده و همانند شیشه از مته جهت سوراخکاری ابتدایی در آن استفاده نمیشود.

گردبر پرگاری (تنظیم شونده)

گردبر پرگاری

نوع پرگاری همانطور که از تصویر و اسم آن قابل تشخیص است قابلیت تنظیم سایز جهت سوراخکاری می باشد که دیگر نیاز به خرید در سایز مختلف نیست اما از نظر کیفیت در دسته اول (کربن استیل) قرار میگیرند و قابلیت سوراخکاری بر روی چوب ، پلاستیک و کناف را دارا می باشد.

این نوع ابزارها در دو رنج 30 الی 120 میلیمتر و 40 الی 200 میلیمتر به فروش میرسند. نهایت عمق سوراخکاری نیز 10 میلیمتر می باشد.

استفاده بهینه و ایمن – چه نکاتی را باید رعایت کرد ؟

در هنگام سورراخکاری فشار سبکی رو وارد کنید.

همیشه از تمیز و تیز بودن دندانه ها اطمینان حاصل کنید.

در هنگام سوراخکاری استفاده ار مایع روان کننده و خنک کننده توصیه میشود در صورت نبود مایع روان کننده بهتر است بعد از هر 30 ثانیه استفاده ، زمانی کوتاه جهت خنک شدن داده شود.

در هنگام خرید سعی کنید با توجه به جنس سطحی که قرار است برای آن سوراخکاری انجام شود ، ابزار مناسب خود رو انتخاب نمایید.

بطور کلی در هنگام استفاده از مته گردبر سعی کنید با سرعت کم نسبت به سوراخکاری اقدام نمایید.

در هنگام استفاده از مته گردبر حتما موارد ایمنی اعم ار پوشیدن دستکش و پوشیدن عینک را رعایت نمایید.

 

 

 

 

 

پخ زن چیست و چه کاربردی دارد؟

پخ زنی عملیاتی است که با استفاده از دستگاه های پخ زن انجام می شود. دستگاه های پخ زنی انواع و اقسام بسیاری دارند. پخ زنی در هات تپ به همراه برش کاری و یا به صورت مستقل پس از عملیات برشکاری استفاده می شود. به این منظور می توان هم از دستگاه های هوا برش و هم از دستگاه های مخصوص برش و پخ زنی استفاده کرد. دستگاه هایی مثل کلد کاتر یا بولینگ لوله می توانند برش کاری و پخ زنی را به صورت همزمان و با دقت بالا انجام دهند.

عملیات پخ زنی

در این عملیات لبه های لوله ها و قطعات را با استفاده از دستگاه های پخ زنی یا دستگاه هایی مثل فرز زاویه دار می کنند. به زاویه ای که در این عملیات به لبه های قطعات پایه یا لبه ی لوله ها داده می شود، زاویه ی کونیک می گویند. پخ زنی و زاویه دار کردن لبه ها برای جوش می تواند به صورت یک طرفه یا دو طرفه رخ دهد.

عملیات پخ زنی در کیفیت جوش تأثیر بسزایی دارد. جوشی که با استفاده از عملیات پخ زنی انجام شود، جوش شیاری نام دارد. این جوش عبارت است از جوشی که بین شیار یا زاویه ی دو قطعه ی پایه اجرا شود. به همین علت خرید پخ زن ورق و لوله از اهمیت بالایی برخوردار است.

عملیات پخ زنی می تواند زوایای خاصی را بر روی لبه ی قطعات به صورت هندسی شده اجرا کند. انواع جوش های شیاری که می توانند در شیار به وجود آمده بین دو لبه اجرا شوند، عبارت اند از:

لبه اریب

لاله ای U شکل

نیم لاله ای J شکل

جناغی V شکل

نیم جناغی

نیم جناغی لبه گرد

جناغی لبه گرد

زاویه ی کونیک را می توان با استفاده از دو مشعل هوابرش به صورت یک طرفه یا دوطرفه بر روی قطعات ایجاد کرد. پس از اینکه دو قطعه در کنار یکدیگر قرار گرفتند، جوش شیاری را می توان به صورت یک طرفه یا دو طرفه بر روی قطعه و درون شیار حاصل از عملیات پخ زنی پیاده کرد.

جوش شیاری می تواند با نفوذ ناقص یا نفوذ کامل انجام شود. ضخامت اتصال با استفاده از جوش شیاری کامل به طور کامل پوشیده می شود اما جوش شیاری ناقص در سرتاسر شیاری که متصل کننده ی دو قطعه به یکدیگر است نفوذ نمی کند.

انتخاب زاویه مناسب برای پخ زنی و نوع جوش شیاری بستگی به نوع کاربرد جوش و میزان مقاومت مورد نیاز پس از عملیات جوشکاری دارد. در این صورت است که با استفاده از دانش تجربی و فنی می توان بهترین زوایه کونیک جوش و همچنین نوع جوش شیاری را مشخص نمود.

همچنین ضخامت قطعاتی که قرار است با استفاده از جوش شیاری به یکدیگر متصل شوند در انتخاب زاویه پخ زنی مهم است. به طور مثال در جوش شیاری لب به لب جناقی برای قطعاتی با حداکثر ضخامت ۱۰ میلی متر استفاده می شود.

عملیات پخ زنی در هات تپ و استاپل

در عملیات هات تپ انشعاباتی از خطوط لوله تهیه می شود. این عملیات با استفاده از اتصالات، شیرهای صنعتی و دستگاه هات تپ اجرا می شود. در هات تپ خط لوله تحت فشار به وسیله ی دستگاه هات تپ برش می خورد و سپس سیال روانه ی لوله ی انشعابی می گردد و از این خط لوله در مکان یا واحدی دیگر بهره برداری می شود. اتصالات در هات تپ به دو نوع جوشی و مکانیکی تقسیم می شوند. اتصالات به منظور آب بندی محل برش بر روی خط لوله نصب می شوند. اسپلیت تی یکی از اتصالات هات تپ است که به دو صورت جوشی و مکانیکی ساخته می شود. ساختار اسپلیت تی متشکل از دو پد است. هر کدام از این دو پد نیمی از دیواره ی لوله را پوشانده و آب بندی می کنند. پدها از هر دو سمت طولی خود به یکدیگر می رسند و باید در این نقطه به یکدیگر جوش داده شوند.

از آنجا که مسأله نشت گیری اتصالات خطوط لوله در عملیات هات تپ بسیار ضروری و پراهمیت است، کیفیت جوش اسپلیت تی باید تضمین کننده ی این ضرورت باشد. در اکثر مواقع و خصوصاً در مواقعی که فشار سیال درون لوله باشد از جوش شیاری برای اتصال اسپلیت تی بر روی خط لوله استفاده می شود. بدیهی است که برای اجرای عملیات جوش شیاری نیاز به پخ زنی لبه های طولی پدها داریم.

پس از زاویه دار کردن لبه ی پدها، قطعه ی آب بند فلزی و نواری در محل درز بین دو پد اسپلیت تی و مابین لوله و پدها قرار می گیرد و پس از آن عملیات جوش شیاری بر روی لوله انجام می شود.

عملیات دیگری که در آن از پخ زنی و به تبع آن، جوش شیاری استفاده می شود، استاپل یا مسدود سازی موقت خط لوله است. عملیات استاپل عملیات تعمیری است. این عملیات بر روی خطوط لوله ای انجام می شود که در موضعی خاص دچار آسیب دیدگی، ترک خوردگی و نشتی شده باشد.

در این عملیات سیال درون لوله را در موضع آسیب دیده به صورن موقتی وارد لوله ای فرعی به نام با پس می کنند و پس از آن موضع آسیب دیده را توسط پلاگ های مسدود کننده و شیرهای تخلیه، ایزوله می کنند. در این هنگام طول معینی از لوله که آسیب دیده و درون آن سیال در جریان نیست، از خط لوله جدا می شود و قطعه لوله ای جدید با استفاده از عملیات جوشکاری و یا با استفاده از جوش شیاری، جایگزین قطعه لوله ی آسیب دیده می شود.

 

لبه های لوله ی جدید را پخ زنی می کنند و پس از لوله را با استفاده از جوش شیاری به خط لوله پیوند می زنند. کیفیت جوش در این عملیات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از جایگزین کردن لوله ی جدید، پلاگ های مسدودکننده از محل خود خارج شده و جریان دوباره به خط لوله اصلی بازمی گردد. پس از این مرحله بای پس نیز از محل خود خارج شده و برش های مربوط به آن بر روی خط لوله کور می شوند.